top of page


MUSİKİMİZDEKİ DİNİ MOTİFLER

Din, örf ve âdetler yanında musikimiz üzerinde de etkili olmuştur. Musiki; duygu, düşünce ve izlenimlerin kulağa hoş gelen ses dizeleri vasıtasıyla sanatsal bir şekilde anlatılmasıdır. Musiki, Arapça kökenli bir kelime olup dilimizdeki karşılığı da müziktir. Her milletin, her toplumun kendi kültürlerinden kaynaklanan bir musiki anlayışı vardır. Aynı durum bizim için de söz konusudur. Bizim toplumumuzda musiki sanatına büyük bir önem verilir. Şarkılarımız, türkü- lerimiz milletimizin inancını, değerlerini, duygu ve düşüncelerini yansıtan ezgiler içerir. Ayrıca şarkı ve türkülerimizde, kader, talih, cennet, Ali (Hz. Ali), Muhammed (Hz. Muhammed), hesap, mizan, Yaradan, melek vb. birçok dinî içerikli kelime, isim ve kavram da yer alır. Atalarımız 9 -10. yüzyıllardan itibaren kitleler hâlinde Müslüman olmuşlardır. İçtenlikle benimsedikleri İslam dininin ilkelerinden etkilenmişlerdir. Kısa bir süre içerisinde de İslamiyet hayatımızın her aşamasında olduğu gibi kültürümüzün önemli bir unsuru olan musiki üzerinde de derin izler bırakmıştır. Kültürümüzde doğrudan dinin etkisiyle yeni bir musiki anlayışı doğmuştur. Tasavvuf musikisi denen bu alanda ilahi, kaside, naat, münacat gibi türler bulunur. Bunlardan ilahiler Yüce Allah’ı ve peygamberleri övmek amacıyla yazılıp bestelenmiştir. Kasideler ise saygı duyulan insanları övmek için beyitler şeklinde yazılmış şiirlerdir. Kasideler de tıpkı ilahiler gibi çeşitli makamlarda okunur.
Bu türde, insan sesi ağırlıklı olarak kullanılır. Musikimizdeki dinî motifleri gösteren en belirgin örneklerden biri hiç şüphesiz ki mevlittir. Mevlit, Sevgili Peygamberimizin (s.a.v.) doğumunu ve hayatını övgü dolu bir anlatımla dile getirir. Ülkemizdeki mevlit törenlerinde okunan Vesiletü’n-Necat adlı eser Süleyman Çelebi tarafından yazılmıştır. Kandil gecelerinde, ölen aile bireylerini anmak için mevlit okutmak ülkemizde âdet hâline gelmiştir. Mevlit de farklı makamlarda, genellikle güzel sesli din görevlileri tarafından okunur. Ezan ise namaz vaktinin geldiğini belirtmek için yapılan bir çağrıdır. Genellikle saba, uşşak, hicaz ve segâh makamlarında okunur. Bütün bunlar musikimizde birçok dinî motif olduğunu göstermektedir

bottom of page